استرس چیست؟ موثرترین راه های مقابله با آن کدامند؟ دلایل ایجاد استرس چیست؟ با توجه به ضرورت های عصری که در آن زندگی می کنیم، استرس در زندگی به مسئله ای اجتناب ناپذیر تبدیل شده است.
بنابراین، روش های کاهش استرس اهمیت بیشتری پیدا می کند. برای اینکه بتوانیم زندگی خود را با کیفیت تر و معنادارتر ادامه دهیم، باید منابع استرس را به خوبی تعیین کنیم و با کمک گرفتن از مؤثرترین راه های مقابله با استرس، ذهن خود را آرام نماییم.
سعی کنید تا حد امکان اثرات منفی استرس را از زندگی روزمره خود دور نگه دارید. به بیان دیگر، به جای انتظار برای یک زندگی بدون استرس، باید به دنبال توانایی مقابله با استرس موجود باشید.
استرس چیست؟
استرس پاسخ خودکار بدن ما به محرک های مختلف داخلی و خارجی است. به عبارت دیگر استرس حالتی از فشار و تنش است که بر خود احساس می کنیم. همچنین این مسئله یک واکنش طبیعی بدن ما در هر موقعیتی است که نیاز به سازگاری یا واکنش داشته باشد.
این موقعیت که به عنوان یک موقعیت خطرناک به نظر می رسد، می تواند یک رویداد واقعی یا موقعیتی باشد که ذهن شما آن را خطرناک درک می کند. پاسخ بدن با عنوان استرس در مقابله با حوادث و رویدادهای مختلف برای محافظت از خود ایجاد می شود، اما زمانی که این پاسخ خیلی شدید شود، می تواند کیفیت زندگی شما را مختل کند.
دلایل ایجاد استرس چیست؟
بسیاری از رویدادهایی که در خانواده، مدرسه و محیط های کاری در زندگی روزمره تجربه می کنیم می توانند به منبع استرس تبدیل شوند.
استرس که می تواند در سطح فیزیکی، عاطفی و فکری رخ دهد، تنها در مواجهه با رویدادهای منفی رخ نمی دهد. همچنین در هر شرایطی که نیاز به سازگاری داشته باشد، مانند تغییر شغل یا شهر، یا استرس مطالعه قبل از امتحان، می توان آن را مشاهده کرد.
وقتی چنین عواملی تهدید کننده هستند، بدن ما سعی می کند از خود محافظت کند. در چنین شرایطی، فرد ناخودآگاه یا مبارزه و یا فرار را انتخاب می کند.
در واقع، محرک های بیرونی مانند کار، دوستان، خانواده، بیماری، محیط خارجی تنها منبع استرس نیستند، چیزی که آنها را استرس زا می کند، نحوه تفسیر وقایع و واکنش هایشان است. مردم نسبت به اتفاقات واکنش یکسانی نشان نمی دهند.
دلیل تفاوت در اینجا ماهیت تعامل بین فرد و موقعیتی است که با آن مواجه می شود. بنابراین، منبع استرس و راه های مقابله با استرس ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
آیا داشتن استرس همیشه مضر است؟
داشتن استرس همیشه مضر نیست.
به شرطی که بدانید چگونه با استرس مقابله کنید. حتی استرس خفیف می‌تواند عاملی باشد که به شما انرژی می‌دهد، به شما کمک می‌کند تا دست به کار شوید و به شما امکان می‌دهد خودتان را بهبود ببخشید.
استرس مثبت از چالش های موقعیت های خوشایند ناشی می شود.
به عنوان نمونه هایی از استرس مثبت می توان به مواردی از جمله: شروع یک کار جدید، شروع یک رابطه جدید با جنس مخالف، آماده شدن برای امتحانات به عنوان دانش آموز یا دانشجو و … اشاره کرد.
مقابله با استرس مثبت ناشی از چنین شرایطی اعتماد به نفس ما را افزایش می دهد و ما را بالغ می کند. این دستاوردهایی که به دست آورده ایم، سهم مثبت استرس در زندگی ما هستند.
استرس منفی استرسی است که زمانی اتفاق می‌افتد که ما آن را نمی‌خواهیم، اما باید خود را با آن وفق دهیم. وقتی سطح استرس بالا باشد، ممکن است بهره وری شما کاهش یابد؛ لذت شما از زندگی نیز در مواردی کاهش می یابد و در روابط خود با اطرافیانتان مشکلاتی را تجربه می کنید. مبارزه ناکارآمد و مداوم در مقابله با استرس در نهایت منجر به فرسودگی روح و جسم می شود.
علائم استرس چیست؟
پاسخ پرسش “علائم استرس چیست؟” را افرادی که برای مقابله با استرس آموزش می بینند، بهتر می توانند تشریح کنند، هر چند که افراد علاقمند به مسائل روانشناسی نیز تا حدی با این علائم آشنا هستند. به طور کلی علائم استرس را می توان شامل مواردی به شرح زیر دانست:
۱- علائم ذهنی
– تمرکز روی نکات منفی
– کاهش علاقه به محیط زیست
– تضعیف زندگی اجتماعی
– مشکل در تصمیم گیری
– گیجی
– عدم تمرکز
– کاهش توجه
– حواس پرتی و فراموشی
– افزایش میزان خطا در عملیات ریاضی و محاسباتی
– افزایش بی حسی نسبت به گذشته
– افکار منفی در مورد آینده
– ذهن همیشه مشغول
۲- علائم فیزیکی
– تنگی نفس
– لرزش در دست
– اختلال خواب
– سردرد
– افزایش حساسیت به صدا
– تپش قلب
– معده درد
– احساس خستگی
– تعریق بیش از حد (دست یا کل بدن)
– افزایش دفعات رفتن به توالت
– خشکی در دهان و گلو
– پرخوری یا از دست دادن اشتها
– بروز درد گردن و کمر
– افزایش اضطراب و تنش و درد های قاعدگی در زنان
۳- علائم عاطفی
– بی قراری و تنش
– افزایش اضطراب
– رکود و بی تفاوتی
– طغیان ناگهانی عصبانیت
– افزایش حساسیت عاطفی
– احساس بی کفایتی و بی ارزشی
– کاهش حس اعتماد به نفس
– افزایش تحریک پذیری
برای رهایی از استرس چه باید کرد؟
مقابله با استرس، مبارزه برای رهایی یا غلبه بر موقعیتی است که ما را آزار می دهد. روش‌های مقابله با استرس که بیشتر افراد استفاده می‌کنند، همان‌هایی هستند که بیشتر به آنها آسیب می‌رسانند.
افکار ما در مورد هر رویداد و نحوه تفسیر آن رویداد، احساسات و رفتار ما را تعیین می کند. به طور کلی، افراد فکر می کنند زمانی که در شرایط بدی باشند، امکان ایجاد تغییر در آن شرایط وجود ندارد و به دنبال راهکارهای ممکن نمی روند.
آنها هر مسئله و موقعیتی را بزرگتر از آنچه که هست در ذهن خود متصور می شوند.
این موضوع باعث می شود آنها احساس درماندگی کنند. افراد در ناامیدی به دنبال راه حلی مؤثر می گردند و اگر روانشناس یا هر درمانگر مناسب دیگری را پیدا نکنند و از حمایت حرفه ای او برخوردار نشوند، ممکن است راه اشتباهی را در پیش گیرند.
رفتارهایی مانند سیگار کشیدن، استفاده از الکل، مصرف مواد مخدر، داروهای روانی بدون نسخه و پرخوری را می توان از جمله راه های اشتباه برای مقابله با استرس بیان کرد.
با این حال، بر خلاف آنچه مورد نظر است، این نتایج منجر به افزایش استرس می شود. در این حالت شما بیشتر نگران این هستید که دیگران در مورد شما چه فکری می کنند. احساس می کنید که رفتار دیگران بر شادی شما تأثیر می گذارد. با این حال، اگر انرژی خود را صرف تغییر افکار خود به جای تغییر دیگران کنیم، کار بسیار مفیدی انجام خواهیم داد.
راهکارهای مقابله با استرس چیست؟
برای اینکه بتوانید به طور مؤثر با استرس خود کنار بیایید، ابتدا باید بفهمید که منبع استرس تان کجاست. در این مورد مهم است که دقیقاً علت ناراحتی خود را در یک شرایط خاص شناسایی کنید.
همچنین باید احساساتی را که در آن لحظه تجربه می کنید و نحوه واکنش خود با آن احساسات را مشاهده کنید. سپس، به عنوان یک گام مهم برای حل مشکل، باید به این فکر کنید که برای تغییر این وضعیت چه کاری باید انجام دهید.
تمامی انواع استرس را می توان با روش های مقابله مؤثر از بین برد یا کاهش داد. بیایید به چند روش برای کاهش سطح استرس خود نگاهی بیندازیم:
– ورزش منظم باعث می شود احساس راحتی کنید.
– خوب است که در طول دوره های پرتنش زندگی، یک تعطیلات کوتاه یا طولانی مدت داشته باشید.
– فکر کردن مداوم به گذشته یا آینده شما را از زندگی در لحظه حال باز می دارد. تمرکز بر جنبه های مثبت و دستاوردهای خود و تقویت افکار خوب در مورد خود به شما کمک می کند تا آرامش داشته باشید.
– نه گفتن را یاد بگیرید.
– برای کاهش ابهامات زندگی خود تلاش کنید. همه عدم قطعیت ها موقعیت هایی هستند که استرس را افزایش می دهند.
– فعالیت هایی را انجام دهید که توجه شما را متمرکز کنند؛ این موضوع می تواند تا حدی در مقابله با استرس مؤثر باشد.
– کتاب های مقابله با استرس را بخوانید.
– ارزش هایی که ما داریم در تصمیماتی که می گیریم نقش بسزایی دارند. ارزش‌های خود را مرور کنید و چیزهایی را که در زندگی برایتان مهم هستند (مدرسه، سلامت، خانواده، کرامت، آزادی و غیره) در نظر بگیرید.
– بیشتر مردم رویای داشتن یک زندگی بدون دردسر را در سر می پرورانند. از آنجایی که ما در زندگی خود به دنبال عدالت کامل هستیم، با کوچکترین پیشامد منفی ناراضی می شویم. با این حال، ما باید برخی از حقایق را بپذیریم. ما باید شجاعت دیدن و تغییر چیزهایی را داشته باشیم که می توانیم در زندگی تغییر دهیم. از سوی دیگر، باید آنچه را که نمی توانیم تغییر دهیم، بپذیریم.
– همیشه به یاد داشته باشید که بهتر و بدتر از موقعیتی که با آن روبرو هستید وجود دارد. برای خود اهداف واقع بینانه تعیین کنید.
– از محیطی که شما را عصبی می کند دور شوید. نفس عمیق بکشید و سعی کنید آرام باشید.
– به اندازه کافی بخوابید.
– از مصرف الکل، سیگار و مواد اعتیادآور اجتناب کنید.
– برای کاهش استرس از یک رژیم غذایی متعادل و منظم استفاده کنید. مایعات فراوان مصرف کنید، بیشتر غذاهای سبک بخورید و از خوردن میوه و سبزیجات غافل نشوید.
– داشتن مدیریت زمان داشته باشید و برنامه ریزی
مقابله با استرس چیزی است که هرگز نباید آن را ساده گرفت. اگر در مقابله با استرس زندگی روزمره، زندگی کاری یا روابط خود با مشکل مواجه هستید، باید از یک متخصص روانشناس کمک بگیرید.
