راه های زیادی برای جلوگیری از سکسکه نوزاد وجود دارد که در این بخش با آنها آشنا خواهید شد. به طور کلی می توان گفت: سکسکه ناشی از انقباض (سفت شدن) ناگهانی دیافراگم (عضله ای که عمل دم و بازدم را برای فرد انجام می دهد) به علت التهاب، به وجود می آید.
در ادامه این مقاله از سایت متا راز قصد داریم تا شما را بیشتر با سکسکه و راه های درمان در نوزادان آشنا کنیم.
آشنایی با سکسکه نوزاد
سکسکه عارضه ای غیر ارادی است. همانطور که گفته شد، سکسکه از انقباض و اسپاسم عضله دیافراگم که در قسمت زیرین قفسه سینه قرار دارد به وجود می آید.
این عارضه بی خطر و بدون درد است که برای نوزادان ممکن است به مدت دقایقی و گاهی اوقات به چند ساعت به طول بی انجامد. در طی این مدت، بدن سعی دارد تعادل را در بدن حاکم سازد تا سکسکه را قطع کند. وجود سکسکه در بدن نوزاد مشکل خاصی به وجود نمی آورد و به سلامتی بدن آسیب نمی رساند.
عوامل ایجاد کننده سکسکه در نوزاد
عوامل مختلفی برای ایجاد سکسکه نوزاد وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:
۱. مصرف بیش از حد شیر مادر یا شیر خشک
غذای اصلی نوزاد شیر است. شیر برای نوزاد تشنگی و گرسنگی را رفع می کند. اگر نوزاد در مصرف شیر (شیر مادر یا شیر خشک) زیاده روی کند، به واسطه املاح معدنی که در شیر است، نوزاد دچار نفخ شکم می شود.
در پی ایجاد نفخ شکم، معده ورم می کند و به عضله دیافراگم فشار وارد می شود. این عضله با انقباض سعی در مهار ورم می کند. با انقباض این عضله، نوزاد دچار سکسکه می شود.
۲. ورود هوای زیاد به همراه شیر در معده
معمولا این اتفاق در زمانی که نوزاد در مصرف شیر، از شیشه شیر استفاده کند رخ خواهد داد. نوزاد در هنگام مصرف شیر هوا را نیز می بلعد و این هوا در معده ایجاد نفخ می کند.
۳. محرک های موجود در هوا
یکی از علل های انقباض دیافراگم نوزاد، سرفه های طولانی مدت است. سرفه هایی که بر اثر ورود آلاینده های شیمیایی معلق در هوا، گرد و غبار و همچنین دود ماشین ها با استشمام نوزاد به وجود می آید و سر انجام سکسکه در نوزاد ایجاد می شود.
۴. آسم
اگر نوزادی دچار آسم شود (معمولا آسم به صورت ژنتیکی در نوزاد ایجاد می شود)، ریه ها ورم می کنند و در پی این ورم مقدار هوای کمی به ریه ها ورود می کند.
به همین سبب دیافراگم دچار انقباض و اسپاسم عضلانی می شود که در نهایت نوزاد دچار سکسکه می شود.
۵. آلرژیک
حساسیت به شیر یکی از عواملی است که با تحریک مری نوزاد، موجب التهاب می شود.
دیافراگم برای این التهاب با منقبض شدن سعی در کنترل ورم می کند. این حساسیت ممکن است به پروتئین و املاح های موجود در شیر باشد.
۶. تغییرات دما
ایجاد سکسکه در این علل زمانی اتفاق می افتد که قبل از دادن شیر سرد، غذای گرم به نوزاد داده باشید که منجر به انقباض دیافراگم خواهد شد.
۷. ریفلاکس معده
به طور کلی از رفلاکس به عنوان بازگشت محتویات معده به مری کودک یاد می شود. این اتفاق در نوزادانی که مری و معده حساسی دارند، رخ می دهد.
با بازگشت محتویات به مری، دیافراگم که به مری نزدیک است دچار انقباض شده و سکسکه به وجود می آید. اما نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که هر سکسکه ای، نشان دهنده ریفلاکس معده نیست.
اگر نوزاد دچار ریفلاکس معده باشد، علائمی مشابه به علائم زیر پدیدار میشود:
بزرگ شدن شکم بر اثر نفخ
گریه بسیار زیاد
سراریزی مایعات دهان در هنگام سکسکه
اگر نوزاد شما دچار ریفلاکس باشد با مراجعه پزشک این مشکل را گزارش دهید.
با مراجعه به پزشک و معاینات متوجه خواهید شد که نوزاد شما کولیک دارد یا ندارد.
کولیک چیست؟
کولیک، به تعریفی ساده، نوزاد نه گرسنه است و نه بیمار ولی به مدت طولانی حتی تا سه ساعت گریه میکند.
به طوری که گریه ی او در ابتدا و انتهای این بازه زمان طولانی فرقی نمی کند. هنوز محققان علل پیدایش این وضعیت را کشف نکردند. نوزادان دارای کولیک با نوزادان عادی فرقی از نظر سلامت و رشد با یکدیگر ندارند،
فقط در بازه ای از زمان (۲ هفتگی تا ۴ ماهگی) دچار کولیک می شوند. هیچ آزمایشی برای وجود کولیک وجود ندارد و تشخیص پذیر نیست. پزشک با معاینات بالینی و پرسش از سابقه کولیک در خانواده، شما را به کولیک آگاه می کند.
کولیک چه علائمی دارد؟
کولیک معمولا آخر شب ها به سراغ نوزاد می آید و نوزاد بی وقفه گریه میکند، حتی اگر نوزاد سیر باشد و پوشک خود را کثیف نکرده باشد. گریه ای که از اعماق وجود است به طوری که صورتش سرخ می شود.
نوزاد در هنگام گریه دست هایش را به داخل شکم می آورد، بازو های خود را سفت می کند و پاهای خود را پیچ می دهد.
راه های درمان کولیک
از آنجایی که کولیک هنوز ناشناخته است، راه های درمانی ندارد. شما فقط می توانید با صبوری و انجام گفته های پزشک، کولیک را قابل تحمل تر کنید.
بعد از این که متوجه شدید نوزادتان کولیک دارد و زمان فرا رسیدن گریه های عذاب آور نوزادتان شد، از قبل مطمئن باشید تا نوزادتان سیر باشد.
در مورد استفاده از دارو های مکمل از پزشک خود مشورت بگیرید. نوزاد را بغل کنید و مرتب راه بروید، کمر نوزاد را هنگام راه رفتن ماساژ دهید. نوزاد را در وضعیت های مختلف قرار دهید (نشسته، خوابیده). پستانک را در مقابل دهان نوزاد قرار دهید. نوزاد را با ماشین به بیرون ببرید تا تکان های ماشین او را مجبور به خواب کند.
با قرار دادن در تاب و تکان دادن های پیاپی سعی در آرام کردن نوزاد کنید. صدا های دارای نویز مانند صدای سشوار و ماشین لباسشویی، صدایی مانند صدایی که در دوران جنینی در رحم میشنوند دارد که موجب آرامش او می شود. (این کار را به مراتب کم انجام دهید زیرا اگر به آن صدا عادت کنند دیگر نمی توان به راحتی نوزاد را آرام کنند).
در زمان ۴ ماه کولیک استوار و صبور باشید چون قرار است صدای گریه و ناله هایی را بشنوید که جگر گوشه تان از اعماق وجود از دردش می گوید و شما قادر به درمان او نیستید. امید است با پیشرفت علم در زمینه پزشکی، راهی برای درمان کولیک پیدا شود تا مادران آینده، همچین تجربه سختی را نداشته باشند.
چگونگی توقف سکسکه نوزاد
اکثر مواقع سکسکه در طی زمان کوتاهی (حدود ۱۰ دقیقه) بند می یابد و اگر احساس خوبی نسبت به سکسکه نوزادتان نداشتید می توانید با انجام مراحل زیر سکسکه او را بند بیاورید:
پستانک: با مکیدن پستانک توسط نوزاد، دیافراگم آرام می شود و بعد از لحظاتی سکسکه نوزاد بند می آید.
آب قند: هنگامی که می خواهید از پستانک برای توقف سکسکه استفاده، کمی آب قند را به آن آغشته کنید. پس از لحظاتی خواهید دید که سکسکه بند آمده است.
پرت کردن حواس نوزاد: سکسکه ها به اعصاب اندام های نوزادان بستگی دارند. هنگام سکسکه با آن ها بازی کنید و یا در مقابل آن ها کارتون پخش کنید. با آرامش اعصاب، سکسکه بند می آید.
پیشگیری سکسکه نوزاد
راه های مختلفی برای کاهش احتمال ایجاد سکسکه وجود دارد:
بهتر است برای دادن غذا، نوزاد را بنشانید تا مری به راحتی غذا را به پایین سوق دهد. بعد از خوردن غذا، نوزاد را تکان و یا بغل نکنید، به مدت ۱۰ دقیقه در حالت نشسته نوزاد را نگه دارید. با این کار احتمال اسپاسم دیافراگم کاهش می یابد و در نتیجه سکسکه به وجود نمی آید. سپس آروغ نوزاد را بگیرید و کمرش را ماساژ دهید.
هنگامی که نوزاد آرامش دارد به نوزاد شیر بدهید، نوزاد نباید در هنگام فعالیت و سرگرمی شیر بخورد. شیر دادن هنگام سرگرمی نوزاد، باعث می شود تا سرعت بیشتری برای خوردن داشته باشد و در نتیجه هوای بیشتری به شکم او وارد می شود.
اغلب سکسکه های نوزاد ناشی از تغذیه بیش از حد نوزاد است. بهتر است در شیر دادن خود تغییری انجام دهید تا احتمال ایجاد سکسکه کاهش یابد. تغییری که باید اعمال کنید این است، هنگام شیر دادن نوزاد را زود تر از قبل از شیر جدا کنید، و در عوض تعداد دفعات بیشتری را به شیر دادن اختصاص دهید.
آروغ نوزاد را باید همیشه گرفت ولی اگر زمانی فراموش کردید، صدا های درون شکم نوزاد از خبر دادن این اتفاق خبر می دهد.
نکاتی که باید هنگام سکسکه نوزاد رعایت کنیم
به پشت نوزاد ضربه محکم نزنید، این باور غلطی است که از قدیم به دوش میکشیم. بهترین کار ماساژ دادن پشت نوزاد به صورت دورانی است. زیرا که استخوان بندی نوزاد ظریف است و سبب ایجاد مشکلاتی در آینده خواهد شد.
ترساندن برای سکسکه بزرگسال مفید است ولی ایجاد صدای بلند برای گوش نوزاد آسیب آور است. اختلال در تنفس نیز همانند ترساندن برای بزرگسالان به کار می آید، هرگز راه های درمان بزرگسالان را برای نوزادان اعمال نکنید.
سکسکه در بزرگسالان به دلایل مختلفی ایجاد می شود که مهم ترین آن ها خوردن مقدار زیادی غذا، مصرف نوشابه و یا جویدن آدامس است. سکسکه حتی در جنینی که در رحم قرار دارد، نیز اتفاق می افتد.
