بسیاری از ما دوست داریم مطالعه آزاد داشته باشیم و کتابهای بیشتری بخوانیم. بااین‌حال برای ایجاد عادت های مطالعه و تبدیل‌شدن به یک کتاب‌خوان همیشگی، تنبلی می‌کنیم.
در این مقاله از سایت متا راز به بررسی ۱۳ تکنیک می‌پردازیم که به شما کمک می‌کند تا یک کتاب‌خوان حقیقی شوید.
این تکنیک‌ها که بر اساس اصول اساسی عادت سازی و روانشناسی رفتاری تنظیم‌شده‌اند می‌توانند برای هر فردی مفید باشند.
برای ایجاد عادت های مطالعه، کتاب‌هایی که دوست ندارید را کنار بگذارید
نیروی محرکه اساسی برای کتاب‌خواندن بیشتر، لذت بردن است.
هنگامی‌که از خواندن کتاب خاصی لذت می‌بریم، انگیزه ما برای ادامه دادن به مطالعه بیشتر می‌شود.
عکس این شرایط هم امکان‌پذیر است. وقتی از خواندن کتابی لذت نمی‌بریم، انگیزه ما برای مطالعه بخش‌های بعدی آن کاهش می‌یابد.
یکی از بزرگ‌ترین موانع برای کتاب‌خوانی و عادت مطالعه، رها نکردن کتابی است که به آن علاقه چندانی نداریم.
این یک عادت اشتباه است و می‌تواند شما را از ادامه کتاب‌خوانی دلسرد کند.
زندگی بسیار کوتاه است؛ پس از خواندن کتاب‌هایی که برای شما رضایت‌بخش نیستند صرف‌نظر کنید.
اگر می‌خواهید عادت های مطالعه و کتاب‌خوانی را در خود تقویت کنید، با تعهد به ترک کتابهای غیر جذاب شروع کنید.
به قانون ۳۰ دقیقه مطالعه پایبند باشید
بسیاری از ما روزانه ساعات زیادی را از دست می‌دهیم.
گاهی تمام شب را به دیدن برنامه‌های تلویزیونی یا گشت‌وگذار بی‌هدف در شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهیم.
تلاش کنید به‌جای صرف وقت برای کارهای بی‌ثمر، اندکی برای خود وقت بگذارید.
نیاز نیست روزی ۲ ساعت مطالعه کنید. کافی است هر شب قبل از خواب ۳۰ دقیقه به مطالعه اختصاص دهید.
تمام تلاش خود را برای پایبندی قانون ۳۰ دقیقه به‌کارگیرید.
اگر به این قانون پایبند باشید در پایان یک ماه، شما ۹۰۰ دقیقه مطالعه مفید خواهید داشت.
تصور کنید اگر از ترفند کتاب لذت‌بخش استفاده نمایید، در یک ماه ۹۰۰ دقیقه لذت‌بخش برای خود ایجاد کرده‌اید.
خواندن خلاصه کتاب تقلب نیست
همان‌طور که در ترفند کتاب لذت‌بخش اشاره شد، ترک زودهنگام یک کتاب بد، یک استراتژی برای پیشبرد عادت مطالعه است.
اما یک ترفند بهتر، مطالعه خلاصه کتاب و بررسی آن قبل از شروع به خواندن است.
بسیاری از وب‌سایت‌ها خلاصه‌ای از مشهورترین و پرفروش‌ترین کتابهای سراسر جهان را ارائه داده‌اند.
این کتابخانه‌های آنلاین دائماً به‌روز می‌شوند. به همین شیوه شما بهراحتی می‌توانید کتاب موردعلاقه خود را با صرف یک زمان کوتاه بیابید.
ترفند دیگری که می‌توانید به کمک آن کتاب موردعلاقه خود را بیابید، گوش دادن به پادکست کتاب است.
اکثر کتاب‌ها در کتابخانه‌های صوتی به‌صورت پادکست ارائه‌شده است.
شما با گوش دادن به چند دقیقه از پادکست می‌توانید بهراحتی دریابید کتاب انتخاب شده مورد علاقه شما هست یا خیر.
پادکست گوش کنید
اگر شاغل هستید و روزانه مسیرهای طولانی برای رفتن به سرکار و بازگشت به خانه طی می‌کنید، پادکست گوش کنید.
درواقع این زمان یک فرصت عالی برای کتاب‌خوانی بیشتر و تقویت عادت مطالعه است.
برای گوش دادن به پادکست‌ها ۲ نکته را به خاطر داشته باشید.
تنها یک مسیر (رفت یا برگشت) از خانه و محل کار را به گوش دادن پادکست اختصاص دهید.
وقت گذاشتن برای مطالعه بیشتر به معنای کنار گذاشتن سایر کارهایی است که باید انجام دهید.
در حقیقت عادت مطالعه به‌اندازه در بلندمدت لذت‌بخش خواهد بود.
اگر هرروز در مسیر رفت‌وبرگشت از کار، دانشگاه و مدرسه به پادکست گوش دهید، به‌زودی از مطالعه دلسرد خواهید شد.
سرعت خوانش پادکست را افزایش دهید.
اکثر برنامه‌های ارائه‌دهنده پادکست، به شما اجازه می‌دهند سرعت خوانش مطالب را افزایش دهید. با این شیوه در مدت‌زمان کم، مطالب بیشتری را مطالعه کرده‌اید.
از قصه‌ها بگذرید
قصه‌ها سرشار از حکایت‌های جالب و شنیدنی هستند؛ بااین‌وجود برخی فرصت بسیار کمی برای مطالعه دارند.
به این افراد توصیه می‌کنیم از خواندن کتابهای داستانی صرف‌نظر کنند و زمان خود را صرف کتابهای غیرداستانی کنند.
این کتاب‌ها نسبت به نمونه‌های داستانی، برای افراد بسیار مفیدتر و کارآمدتر خواهند بود.
هنگام مطالعه از مداد استفاده کنید
اگر حین مطالعه یک مداد در دست داشته باشید می‌توانید زیر مطالب مهم خط بکشید یا یادداشت‌های کوچک بردارید.با به‌کارگیری این ترفند خواهید دید از خواندن کتاب لذت بیشتری می‌برید.
این ایده همچنین به ورود اطلاعات کتاب به بخش حافظه طولانی‌مدت شما کمک فراوانی می‌کند.
برای علامت‌گذاری در کتاب حین مطالعه نکات زیر را در نظر داشته باشید.
زیر هر مطلب جالب خط بکشید. اگر متن طولانی است فقط یک خط عمودی کنار آن در حاشیه رسم نمایید.
زیر مطلبی که از دیگران نقل‌قول شده و می‌توانید در صحبت‌های روزمره از آن استفاده کنید خط بکشید.
اگر تکنیک یا مفهوم خاصی در کتاب وجود دارد دور آن کادر بکشید.
در کنار صفحات مهم یک خلاصه‌نویسی کوتاه انجام دهید.
در کنار ایده‌های کلیدی علامت ستاره بگذارید.
این شیوه به شما کمک می‌کند تا در صورت مرور مجدد کتاب، مطالب موردنیاز را بهراحتی و به‌سرعت بیابید.
با دوستان کتاب‌خوان خود معاشرت کنید
کتاب خواندن گروهی به‌عنوان یک تلاش اجتماعی به ایجاد و حفظ عادت مطالعه بسیار کمک می‌کند.
اگر در کانون‌ها و گروههای کتاب‌خوانی عضو شوید خواهید دید که تا چه حد به ادامه دادن کتاب‌خوانی علاقه‌مند می‌شوید.
درصورتی‌که به هر دلیل نمی‌توانید در این اجتماعات عضو شوید سعی کنید با دوستان کتاب‌خوان خود معاشرت نمایید.
تلاش کنید خواندن یک کتاب را با یکدیگر آغاز کنید و درباره آن به بحث و تبادل‌نظر بپردازید.
سعی کنید با دوستی همراه شوید که سلیقه کتاب‌خوانی او با شما تطابق دارد.
این‌گونه تعامل اجتماعی لذت مطالعه را افزایش می‌دهد و به شما در ایجاد عادت مطالعه کمک می‌کند.
به‌طور مداوم کتاب بخوانید
برای اکثر مردم تنظیم یک روتین منظم مطالعه آسان ولی پایبندی به آن سخت است. مطالعه متوالی بهترین روش برای حفظ عادت مطالعه است.
خود را متعهد به مطالعه کنید. تلاش کنید تحت هیچ شرایطی ۳۰ دقیقه مطالعه روزانه را فراموش نکنید.
شاید این استراتژی برای برخی مشکل باشد. در نظر داشته باشید که مطالعه متوالی برای حفظ عادت مطالعه بسیار مؤثر است.
این ترفند علاوه بر آنچه گفته شد به شما برای ایجاد یک عادت روزانه کمک می‌کند.
همیشه کتاب بعدی را آماده کنید
شاید ازنظر شما آماده کردن کتاب بعدی پیش‌پاافتاده باشد، اما دانستن نام و موضوع کتاب بعدی به‌سرعت مطالعه شتاب می‌دهد.
انتخاب کتاب بعدی قبل از تمام شدن کتابی که می‌خوانید همچنین سبب کاهش زمان تلف‌شده خواهد شد. این امر به حفظ تعادل عادت مطالعه کمک می‌کند.
برای انجام این کار می‌توانید از یک ترفند خیلی خوب استفاده کنید.
مثلاً قبل از شروع مطالعه کتاب یکی از صفحات بخش‌های انتهایی را انتخاب کنید و بالای آن علامت بزنید.
مثلاً اگر کتابی که قصد مطالعه آن را دارید ۲۰۰ صفحه است، بالای صفحه ۱۰۰ کتاب علامت بزنید.
این علامت به شما یادآوری می‌کند که زمان انتخاب کتاب بعدی فرارسیده است.
یک گزارش کوچک از کتاب بنویسید
آخرین باری که خلاصه‌نویسی کرده‌اید احتمالاً دوران دبستان بوده است. بااین‌حال گزارش‌نویسی از یک کتاب راهی مؤثر برای ایجاد و عادت مطالعه است.
یکی از قوی‌ترین انگیزه‌ها برای ادامه خواندن به‌طور منظم، احساس پیشرفت و موفقیت است.
پیشرفت تنها این نیست که در انتهای سال برآورد کنیم مثلاً ۳۰ کتاب‌خوانده‌ایم.
مهم این است که در پایان سال احساس کنید به‌راستی مطالب شگرفی آموخته‌اید و قادر هستید آن‌ها را به یادآورید.
در این صورت می‌توانید ایده‌های اصلی کتاب‌ها را به یادآورید و حین مکالمه‌های روزانه به‌طور هوشمندانه درباره آن‌ها بحث کنید.
این ترفند علاوه بر به‌کارگیری درس‌های مهم کتاب‌ها در زندگی، شما را برای ادامه دادن عادت مطالعه ترغیب می‌کند.
گزارش‌نویسی درواقع یک راه بسیار ساده برای به خاطر سپاری مطالب مهم است.
نوشتن گزارش به معنای نگارش متن بی‌عیب و نقص نیست؛ بلکه صرف اندکی زمان برای نوشتن ایده‌های کلیدی خواهد بود.
استفاده از نقل‌قول‌های مهم یا برداشت تیتروار مطالب برای نوشتن یک گزارش کافی است.
یک بانک برای نام کتابهای مورد علاقهتان بسازید
شاید توجه کرده باشید وقتی از دیگران می‌پرسید در زندگی دوست دارند چه‌کاری انجام دهند می‌گویند به سفر علاقه دارند. پس‌ازآن اگر بپرسید به کجا دوست دارید سفر کنید، ایده خاصی ندارند.
برخی برای مطالعه نیز این‌گونه هستند. علاقه به خواندن کتاب و مطالعه دارند اما سبک موردعلاقه خود را نمی‌شناسند. درواقع نمی‌دانند که می‌خواهند چه کتاب‌هایی را مطالعه کنند.
بهترین شیوه برای حل مشکل این است که یک بانک از اسامی کتابهای موردعلاقه‌تان بسازید. می‌توانید بانک مطالعه خود را بر اساس موضوع‌های مختلف دسته‌بندی نمایید.
این بانک مطالعه سبب داشتن فهرستی مشخص و ملموس از کتاب‌هایی که علاقه‌مند به مطالعه آن‌ها هستید می‌شود. علاوه بر این یک انگیزه قوی برای مطالعه بیشتر ایجاد می‌کند.
مهارت تسلط بر هنر مطالعه را بیاموزید
ما در سنین پایین خواندن را یاد می‌گیریم و دهه‌ها از زندگی خود را صرف مطالعه کتابهای درسی می‌کنیم.
از همین رو اکثر ما با کتاب‌خوانی آشنایی کافی داریم.
بااین‌حال تعداد کمی از افراد اطراف ما، کتاب‌خوانهای حرفه‌ای هستند.
این افراد قادر به خواندن کتاب‌هایی در سطوح و زمینه‌های مختلف و کسب اطلاعات مفید از آن‌ها می‌باشند.
مهارت هنر مطالعه به شما کمک می‌کند تا به یک کتاب‌خوان مسلط و قوی تبدیل شوید. با یادگیری این مهارت، ایجاد عادت مطالعه نیز برای شما رضایت‌بخش‌تر خواهد شد.
برای تسلط بر هنر مطالعه در کودکان باید به آن‌ها مطالعه کتاب‌هایی فراتر از کتابهای درسی را پیشنهاد دهید.
در این صورت بهراحتی این مهارت فوق‌العاده پیچیده و چندبعدی در ذهن آن‌ها رشد خواهد کرد.
سعی کنید از کتابهای تاریخی و جذاب برای این منظور استفاده کنید. داستان‌های شاهنامه به زبان کودکان می‌تواند یکی از مفیدترین این کتاب‌ها برای ایجاد عادت مطالعه باشد.
یک گوشه دنج برای مطالعه در نظر بگیرید
سعی کنید در منزل یا اتاق خود یک گوشه دنج و راحت برای کتاب خواندن در نظر بگیرید.
این محدوده را می‌توانید به سبک موردعلاقه خود تزیین و آماده کنید.
یک گوشه تقریباً پرنور از اتاق یا منزل را انتخاب کنید. کتابخانه خود را در گوشه آن قرار دهید و یک محل نشیمن ساده برای خود ایجاد نمایید.
می‌توانید از یک بالش و تشک یا یک کاناپه راحت استفاده کنید. این گوشه دنج را می‌توانید با یک سماور کوچک برای صرف چای یا قرار دادن گلدان‌های زیبا تزیین نمایید.
این شیوه نه‌تنها شما را به حفظ عادت مطالعه ترغیب می‌کند بلکه سبب کسب انرژی مثبت روزانه نیز خواهد شد.
کلام آخر
با توجه به آنچه در مقاله بررسی شد، تکنیک‌ها و استراتژی‌های متعددی برای ایجاد و حفظ عادت های مطالعه وجود دارد.
درنهایت همه‌ی این تکنیک‌ها چیزی که بیش از همه اهمیت دارد دلیل شما برای مطالعه است. اینکه بدانید انگیزه اصلی شما برای ایجاد عادت مطالعه چیست بسیار اهمیت دارد.
همیشه از خود بپرسید چرا مطالعه برای شما مهم و ارزشمند است.
برای شروع این کار تنها کافی است دلایل خود را یادداشت کنید و مهمترین دلایل را برشمارید.
اندکی درباره هرکدام توضیح بنویسید. می‌توانید این دلایل را با دوست یا همسر خود در میان بگذارید یا از تجربیات دیگران استفاده کنید.
