گل مژه یا stye یک برجستگی های کوچک، قرمز و دردناک است که به جوش شباهت دارد و در لبه بیرونی یا درونی پلک دیده می‌شود. گل مژه، نوعی عفونت غدد چربی پلک‌ها به حساب می‌آید که تحت تأثیر یک باکتری به نام استافیلوکوک بوجود می‌آید.
این بیماری به نام‌های بیماری غده میبومین، میبومیتیس، میبومیانتیس یا بلفاریتیس هم معروف می‌باشند.
بعضی از گل مژه‌ها کوتاه مدت می‌باشند و به خودی خود برطرف خواهند شد، اما بعضی دیگر امکان دارد احتیاج به مراقبت پزشکی داشته باشند. گل مژه‌ها عمدتاً بر روی سطح پلک جای می‌گیرند و به راحتی قابل دیدن می‌باشند. ولی آنها قادر هستند در عمق پلک نیز تشکیل شوند.
گلمژه، یکی از بیماری های بسیار شایع چشم می‌باشد که قادر است افراد را در سنین گوناگون مبتلا کند.
دست‌های آلوده را در تماس با چشم و التهاب لبه پلک از دلایل حائز اهمیتی می‌باشند که سبب بوجود آمدن گلمژه خواهند شد، ایضاً تجارب متعدد نشان داده که سرمای هوا در بوجود آمدن گل مژه بسیار مؤثر است. زمانی که غدد چربی یا فولیکول های مو به دلیل میکاپ، پوست مرده یا آلودگی دچار انسداد می‌شوند ، باکتری ها درون آنها محبوس و سبب بوجود آمدن عفونت خواهد شد. این غده آلوده گل مژه نام دارد.
دلایل بوجود آمدن گل مژه چیست؟
پلک شما دارای شمار زیادی غدد کوچک چربی در اطراف مژه‌ها است. آسیب به پوست، ذرات گرد و غبار یا چربی قادر خواهند بود این غدد را دچار انسداد کنند.
زمانی که مجاری این غدد دچار انسداد می‌شوند باکتری ها در این غدد رشد خواهد کرد و سبب بوجود آمدن گل مژه خواهند شد. گل مژه ممکن است یک چشم یا هردو چشم را به طور همزمان مبتلا کند. گل مژه عمدتاً بیماری جدی تلقی نمی‌گردد و اثری بر روی بینایی شما نخواهد گذاشت.
افزون بر عفونت باکتریایی، برخی دلایل دیگر هم ممکن است به عفونت غدد منتج گردد:
۱. عدم پاک کردن صحیح آرایش از چشم
۲. استعمال از لوازم آرایشی تاریخ گذشته یا بدون کیفیت و آلوده
۳. عدم بهداشت مناسب پلک ها
۴. بیماری های التهابی پلک، نظیر بلفاریت
۵. استرس
۶. تغییرات هورمونی.
انواع گونه‌های بیماری گل مژه
در کلی دو گونه گل مژه وجود دارد:
• هوردئولوم: (hordeolum) در این گونه از گلمژه، یکی از غدد عرقی که در گوشه چشم و مژه ها قرار دارد یا یکی از غدد چربی که در پایین ترین قسمت مژه ها واقع شده است، دچار انسداد خواهد شد.
• شالازیون (chalazion) : در پی مسدود شدن غده میبومین به وجود خواهد آمد . غده میبومین یکی از غدد روغنی ویژه می‌باشد که تنها در نزدیکی مژه‌ها وجود دارد. غدد میبومین به شکل ردیفی در پلک ها واقع شده‌اند و منفذهای خروجی آنها در لبه پلک‌ها قرار دارد.
دلیل ابتلا به هر کدام از این دو نوع متمایز است، بنابراین درمان آنها نیز از یکدیگر متمایز خواهد بود.
گونه‌های گل مژه از نظر جای قرار گرفتن آن:
• خار خارجی: لکه ای در پایه مژه می‌باشد.
• گل مژه داخلی: لکه ای در درون یکی از غدد چربی کوچک پلک می‌باشد.
نشانه‌های گل مژه چیست؟
زمانی که برای نخستین بار مبتلا به گل مژه می‌شوید، قرمزی و درد را در پلک خود احساس خواهید کرد. علائم دیگری که امکان دارد دیده شوند شامل موارد زیر است:
۱. درد چشم
۲. ورم چشم
۳. فزونی یافتن اشک یا آبریزش چشم
۴. ایجاد پوسته در اطراف پلک
۵. خارش و سوزش
۶. حساس شدن چشم به نور
۷. احساس وجود چیزی در چشم
درمان‌های گل مژه
ساده‌ترین و بی خطرترین درمان برای این بیماری، استفاده پیوسته از کمپرس‌های گرم (نه خیلی داغ) به تنهایی می‌باشد. این عمل را می‌توان با یک دستمال مرطوب، چشم بَند‌هایی با قابلیت گرم شدن در مایکروویو و یا یک پَد گرمکن برقی نیز انجام داد.
نکته حائز اهمیت این می‌باشد که زمان زیادی را به مداوای بیماری گل مژه با بهره‌بردن از کمپرس گرم تخصیص دهید.
چهار بار در روز هر دفعه به مدت ۱۵ دقیقه، کمرپس گرم به درمان گل مژه کمک خواهد کرد. قبل از استفاده به طور حتم دمای کمپرس را در ناحیه دیگری از پوست خود، نظیر پشت دست خود تست کنید تا اطمینان حاصل شود که کمپرس سبب سوزش چشم یا صورت فرد نخواهد شد.
یک چشم پزشک با تزریق یک استروئید به زخم در اغلب مواقع منتج به رفع سریع آن خواهد شد. با این وجود، این تزریق عوارضی نظیر کمی از خونریزی، کبودی، نازکی و رنگ پریدگی پوست، زخم، درد و در مواردی بشدت نادر از دست دادن بینایی را ایجاد خواهد کرد.
چلازیون را با برش دادن می توان تخلیه کرد. از این شیوه به عنوان هجومی‌ترین روش یاد می‌شود و به عنوان آخرین راه درمان بوسیله بیشتر پزشکان چشم مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
پلک را بی‌حس بی حس کرده و گیره‌ای در پیرامون شالازیون قرار می‌دهند. غده میبومین از پشت پلک بریده و خارج می‌گردد. خطر برگشتن چلازیون همیشه وجود دارد، به ویژه اگر دلیل اصلی مورد توجه و بررسی توسط پزشک قرار نگرفته باشد.
اگر گل مژه عفونی شده باشد، امکان تجویز آنتی بیوتیک خوراکی توسط پزشک وجود دارد.
روش‌های درمان خانگی گل مژه
در ادامه این مبحث چند نوع شیوه به جهت درمان در منزب به شما پیشنهاد می شود که خواهید توانست به کمک آن ها روند بهبودی را شتاب بخشید:
۱- استفاده از کمپرس گرم
همان گونه که در بالا اشاره شد کمپرس گرم تأثیرگذراترین شیوه جهت درمان است. در حقیقت گرما سبب خواهد شد که چرک به سطح پوست راه پیدا کند و گلمژه به سادگی تخلیه گردد در عین حال می توانید یک حوله تمیز را با آب گرم مرطوب کرده و روی چشم قرار دهید.
۲. تمیز کردن پلک با آب ملایم و صابون
شامپو بچه را با آب گرم ترکیب کرده و پلک خود را به آرامی با آن شست شو بدهید. این عمل را چند روز تا هنگامی که بهبودی حاصل شود انجام دهید. تمیز کردن پلک ها ممکن است از بوجود آمدن گلمژه بعدی ممانعت کند. روش دیگر استعمال محلول های نمکی می‌باشد که به تخلیه چرک و از بین رفتن باکتری ها کمک مؤثر خواهد کرد.
۳- شستن دست‌ها
قبل و بعد از تماس با گلمژه از تمیز بودن دست‌های خود اطمینان حاصل کنید. از حوله‌ی استریل یک بار مصرف استفاده کنید. از حوله و لوازم شخصی خود استفاده کنید.
۴-استفاده از کیسه گرم چای
جایگزین کمپرس گرم، امکان استفاده از کیسه چای گرم نیز وجود دارد. چای سیاه تاثیر بسزایی دارد و قادر خواهد بود سبب کم شدن تورم خواهد شد و و در عین حال خواص ضد باکتری نیز دارد.
کیسه چای را در لیوان آب جوش انداخته، دقیقاٌ مثل زمانی که می خواهید چای میل کنید. اندکی صبر کنید زمانی که کیسه خنک شد آن را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه بر روی پلک ها قرار دهید. برای هر یک از چشم‌ها از کیسه های مجزا استفاده کنید.
۵- اجتناب از آرایش کردن
اگر مبتلا به گلمژه شدید از آرایش کردن خودداری کنید. آرایش چشم را تحریک کرده و روند بهبودی کندتر می‌شود. با آرایش کردن باکتری‌ها را به لوازم آرایش خود منتقل خواهید کرد و چشم دیگر یا همان چشم مجدداً پس از بهبودی نیز دوباره درگیر خواهد شد.
براش‌های آرایشی خود را مرتب بشویید و ضد عفونی کنید و لوازم آرایش مربوط به چشم را بعد از سه ماه چه استفاده شده باشد چه نشده باشد دور بیاندازید.
۶. خودداری از استفاده از لنزهای تماسی
تا زمانی که بهبودی کامل حاصل شود بهتر می‌باشد به جای گذاشتن لنز های تماسی از عینک استفاده کنید. به دلیل اینکه باکتری ها وارد لنز می‌شوند سبب گسترش عفونت خواهند شد.
۷-ماساژ دان به منظور تخلیه چرک
با کمک یک دستمال مرطوب ناحیه پلک را ماساژ داده این عمل سبب تخلیه چرک می‌شود. عمل ماساژ را می توانید با دست تمیز نیز انجام دهید. بعد از تخلیه چرک ناحیه درگیر را به طور کامل تمیز نگهداشته و از دست زدن به چشم ها اجتناب کنید. اگر ماساژ دادن سبب صدمه بیش تر خواهد آن را سریعاً متوقف کنید.
۸- ژل پترولیوم یا وازلین
وازلین یکی از بهترین روش‌های خانگی به منظور درمان گل مژه چشم می‌باشد. این محصول یک نرم کننده فوق‌العاده است و چشم‌ها را مرطوب نگه خواهد داشت و به کم شدن درد کمک می کند.
وازلین جهت درمان سیاهی دور و پف زیر چشم هم مفید خواهد بود. چند قطره آب لیموترش را با وازلین ترکیب کنید و به آهستگی ناحیه زیر چشم را با آن ماساژ داده، و اجازه دهید ۱ ساعت استراحت کند روی پوست و سپس با آب سرد بشورید.
چه زمانی برای مداوای گل مژه به پزشک مراجعه کنیم؟
۱. اگر بعد از چند روز بهبود حاصل نشد یا بدتر شد
۲. پلک چشم آسیب ببیند.
۳. اگر روی دید شما تاثیر منفی گذاشته است.
۴. ایجاد تورم و قرمزشدگی در پلک چشم و عدم توانایی در کامل باز کردن چشم
۵. هنگامی که در تازه شروع به زدن گلمژه می‌کنید.
۶. هنگامی که گلمژه بزرگتر و دردناک تر از قبل می شود.
به نکات مهم زیر توجه شود:
• اگر به صورت مداوم مبتلا به گل مژه می‌شوید به طور حتم باید به پزشک مراجعه کنید. زیرا امکان دارد ناشی از یک بیماری زمینه ای نظیر ملتحمه، بلفاریت یا سلولیت باشد.
• اگر گلمژه به خودی خود بهبود حاصل پیدا نکند یا در دید اختلال ایجادشود، پزشک امکان دارد آنتی بیوتیک به شکل پماد تجویز کند یا اینکه با بی حس کردن آن را تخلیه کند.
• هر چند روز پلک ها را با شامپو بچه یا اسکراب شست شو دهید.
• اگر به بیماری کرونا مبتلا شده اید و نشانه‌های چشم درد دارید، برای آگاهی پیرامون ارتباط گل مژه و کرونا حتما با پزشک مشورت کنید.
درباره گل مژه بیشتر بیاموزیم:
آیا گل مژه واگیردار است؟
خوشبختانه گلمژه مسری نمی‌باشد و قادر نیست از چشم فردی به فرد دیگر منتقل شود. هر چند انتقال باکتری از فردی به فرد دیگر ممکن خواهد بود. برای این انتقال لازم است فرد مبتلا به گل مژه، چشم خود را لمس کرده و سپس مستقیماً بدون شستن دست‌ها چشم شخص دیگری را لمس نماید و باکتری را به وی انتقال دهد.
آیا گل مژه سبب بوجود آمدن مشکلات بینایی خواهد شد؟
توانایی دید نزدیک یا از راه دور افراد تحت تأثیر گلمژه قرار نخواهد گرفت.
چقدر زمان برای بهبود یافتن گلمژه نیاز است؟
اکثر گونه سبک، ۳ تا ۷ روز طول به طول می‌انجامد. اما قادر خواهد بود تا یک یا دو هفته امتداد داشته باشند. اگر بعد از درمان های خانگی، معالجه نشد یا بدتر شد باید به چشم پزشک مراجعه کنید.
دستکاری کردن گلمژه چه مشکلاتی به همراه دارد؟
هیچ‌گاه یک گلمژه را دستکاری نکنید، صبر کنید خودش تخلیه شود. گل‌مژه‌ای که در داخل پلک بوجود می‌آید امکان دارد خود به خود تخلیه نشود. از آنجا که این گونه گل مژه امکان دارد جدی تر باشد، نیاز است که چشم پزشک آن را معاینه و در صورت لزوم تخلیه کند.
چه افرادی بیشتر مبتلا به گل مژه می‌شوند؟
همه افراد در همه گروه‌های سنی ممکن است گلمژه بزنند اما نوجوانان در آغاز بلوغ و افراد دیابتی بیشتر مستعد مبتلا شدن به گلمژه می‌باشند. این بیماری در افاشخاصی رادی که دارای بیماری زمینه‌ای بلفاریت می‌باشند، شایع‌تر است.
اگر از آن دسته افرادی می‌باشید که دائماً به گلمژه مبتلا می شوید، باید خیلی سریع با پزشک مشورت کنید. یکی از دلایلی که به دائماً به گلمژه مبتلا می شوید، نتیجه نقص در سیستم ایمنی بدن است که در نهایت آبسه‌های کوچک عفونی را بوجود می‌آورد.
فصل تابستان یکی از فصولی است که در آن شاهد افزایش بیماری گلمژه به شکل چشمگیری می‌باشیم و اشخاصی که سابقه حساسیت دارند نسبت به این بیماری مستعدتر هستند.
آیا استرس زیاد باعث ابتلا به گلمژه خواهد شد؟
هیچ مدرک مستدلی از هیچ پژوهش علمی وجود ندارد که نشان بدهد استرس سبب بوجود آمدن گلمژه خواهد شد. با این حال ، از آنجا که گلمژه یک عفونت به حساب می‌آید، هر چیزی که سبب اختلال در سیستم ایمنی بدن شود ، نظیر استرس یا کمبود خواب، امکان دارد شما را مستعد ابتلا به گلمژه کند. افزون بر این ، کمبود خواب بیشتر منتج به مالش مداوم چشم می‌شود، که یک عامل ابتلا به گلمژه است.
سخن آخر:
ممکن است از مراقبت‌های پزشکی و جراحی‌های لازم گلمژه برگردد. هر گونه از نشانه‌های گلمژه احتیاج به بازبینی و بررسی دارند، به دلیل اینکه امکان دارد نتیحه مشکلات دیگر باشد. به ندرت، گل مژه ممکن است نشانه‌ای از سرطان یا دیگر شرایط عدم سلامتی من جمله عفونت، شرایط التهابی و انگل باشد. به هر صورت، برای تشخیص دقیق، بیمار باید در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه و تحت نظر پزشک قرار بگیرد.
سلام من از افغانستان استم و این درمان خیلی موثر است برای خودم تا حالا که خیلی مفید بوده