انسان موجودی اجتماعی است و برای بیان افکار و خواسته ها و احساساتش نیاز به برقراری ارتباط با دیگران دارد. ارتباط موثر با دیگران، دو سمت دارد. شخصی که پیام را ارسال می کند و فردی که پیام را دریافت می کند.
البته ارتباط با ارسال پیام تکمیل می شود و تأثیرات و عکس العملی که از طرف مقابل دریافت می کنیم یک ارتباط را کامل می کند.
برای اینکه به پرسش اصلی این مقاله یعنی چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟ پاسخ دهیم در وهله اول بهتر است، فردی که قصد برقراری ارتباط دارد، راهکارها و مهارت های کنترل هیجان و مدیریت احساسات خود، از جمله:خشم،غم،ترس،نفرت،تعجب و شادی را در خود تقویت کند که این کار با صبر و تمرین در هر لحظه از زندگی بدست می آید.
وقتی کنترل عواطف خود را بدست بگیریم، در موقعیت های چالش برانگیز می توانیم، ارتباط موفقیت آمیز و معناداری را با دیگران تجربه کنیم.
نگاه فرد به اطرافیان خود، به طور ناخودآگاه در ارتباطات ما، تأثیر می گذارد. برای اینکه یک ارتباط، مؤثر واقع شود، بهتر است در هر شرایطی مثبت فکر کنیم و جملات ما کمتر بار منفی در خود داشته باشد. اینکه چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟ ابتدا از ذهن فرد و از مهارت درون فردی و مثبت اندیشی او برمی خیزد. البته این مسائل بیشتر در حوزه شغلی و فعالیت های اجتماعی نمود بیشتری پیدا می کند.
داشتن ذهنی قوی و خودشناسی، برای ورود به شبکه ارتباطی می تواند یک ارتباط قابل اعتماد را در زندگی شما به همراه داشته باشد.
انواع ارتباط با دیگران
جامعه جهانی مملو از شبکه های ارتباطی است و هر فردی نیاز دارد تا اصول ارتباطی این جامعه گسترده را بداند تا در این فضای عظیم ارتباطی موفق شود. برای اینکه به پرسش چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟ پاسخ دهیم. ابتدا باید انواع ارتباط را بشناسیم. یکی از راههای ارتباط عمومی، ارتباط کلامی و غیر کلامی است.
ارتباط کلامی با گفتار و سخن ایجاد می شود و سایر ارتباطات نیز می توانند تکمیل کننده آن برای انتقال بهتر پیام باشند.
ارتباط غیر کلامی از حالات فیزیکی فرد نشأت می گیرد. مانند:حرکات دست، حرکات پا، ارتباط چشمی،حالت چهره، زبان بدن ، طرز نشستن و ایستادن و در کل هر پیامی که با کمک فیزیک فرد منتقل می شود. و در رساندن پیام کلامی تکمیل کننده است و به ما در چگونگی ارتباط برقرار کردن با دیگران کمک می رساند.
برای مؤثر واقع شدن ارتباط با دیگران، باید ارتباط کلامی و غیر کلامی با هم هماهنگ باشند. مثلا وقتی با کودک یا فرد بزرگسال صحبت می کنیم باید به شرایط روحی و زمینه فرهنگی فرد توجه شود. بنابراین درنظر گرفتن سن،فرهنگ،مذهب، جنسیت، و وضعیت روحی در برقراری ارتباط با دیگران اهمیت دارد.
برقراری ارتباط چه با کودک و چه بزرگسال مهارت می خواهد
در ارتباط کلامی، کلمات را واضح و مشخص بیان کنیم و آرام و زمزمه وار حرف نزنیم با صدای بلند هم با مردم صحبت نکنیم. بیان کلمات مناسب، ما را در نظر دیگران شایسته نشان می دهد و اگر معنای کلمه ای را نمی دانیم از آن استفاده نکنیم.
در ارتباط برقرار کردن با دیگران،به آرامی صحبت کنیم تا فرد احساس راحتی کند. با حالت عصبی حرف زدن در مکالمه، باعث عدم اعتماد مردم به ما می شود. صدای خود را بالا و پایین ببریم و با توجه به موضوع و فاصله ای که با طرف مقابل داریم، صدای خود را تنظیم کنیم.
ارتباط مؤثر، مجموعه ای از مهارت های کلامی و غیر کلامی، گوش دادن دقیق، توانایی مدیریت استرس در لحظه و بالابردن قدرت تشخیص و درک احساسات خود و طرف مقابل است.
ارتباط مؤثر در همه جنبه های زندگی، نیازمند کسب مهارت است
همیشه این سؤال را در ذهن خود داشته باشیم که برای داشتن ارتباط خوب و مسلط بودن بر خود باید تلاش کرد و برای برقراری ارتباط مؤثر با دیگران چه در محل کار و چه در خانواده راه حل داشته باشیم و بدانیم که چگونه با دیگران ارتباط مؤثرتری برقرار کنیم؟
راهکارهای پیشنهادی که به ما کمک می کند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟
ارتباط کلامی و غیر کلامی در کنار هم یک ارتباط قوی را می سازد.
شنونده خوبی باشیم
در برقراری ارتباط با اطرافیان، باید یاد بگیریم، خوب گوش بدهیم. گوش دادن فعال با گوش دادن مؤثر متفاوت است. وقتی ما فعالانه گوش می دهیم فرد راحت تر اطلاعاتش را با ما درمیان می گذارد و سوء تفاهمات هم کمتر خواهد شد. در ارتباط برقرار کردن با دیگران،خوب گوش دادن نه تنها برای فهمیدن اطلاعات است بلکه به معنای درک احساسات گوینده ای است که سعی در انتقال آن دارد.
صحبت طرف مقابل را قطع نکنیم. گوش دادن به معنای منتظر شدن برای نوبت صحبت کردن ما نیست.
گوینده اغلب از حالت چهره ما متوجه می شود. گهگاهی در حین گوش دادن از جملات گفته شده طرف مقابل استفاده کنیم ولی نه دقیقا عین جملات مثلاً بگوییم: منظور شما این است که….
در کنار فرد قرار بگیریم نه در مقابل او
افراد دوست دارند با شخصی حرف بزنند که احساس کنند از سوی او حمایت می شوند و طرف مقابل، رفتار دوستانه ای داشته باشد و در حل مشکلاتشان به آنها کمک کند و نه کسانی که آنها را قضاوت کند. پس در برقراری ارتباط با دیگران نشان دهیم که به طرف مقابل خود اهمیت می دهیم. حتما لازم نیست طرف مقابل را دوست داشته باشیم یا موافق نظر او باشیم فقط بدون قضاوت و پیش داوری به صحبت های او گوش دهیم.
یاد بگیریم تا طرف مقابل از ما راهنمایی نخواسته، پیشنهادی ندهیم
ما با دوستانی که مرتبا در حال راهنمایی کردن یا نصیحت کردن هستند، تمایل به صحبت نداریم. این توصیه های ناخواسته ممکن است راه ارتباطی را خدشه دار کند. شاید طرف مقابل فقط دوست داشته باشد که به حرفهایش گوش بدهیم شاید بهتر باشد از طرف مقابل بپرسیم که آیا میخواهد در حل مشکلش به او کمک کنیم؟ و یا فقط شنونده باشیم و اگر تمایل دارد فقط گوش کنیم، بهتر است به نیاز او احترام بگذاریم شاید یک روز هم نوبت ما بشود.
مواظب لحن حرف زدن و زبان بدن خود باشیم
گاهی اوقات زبان بدن گویاتر از کلمات است. اگر لحن تندی داشته باشیم در واقع راه های ارتباطی را قطع می کنیم. بهتر است با لبخند زدن به صحبت های طرف مقابل توجه کنیم. زبان بدن ما، بیشتر از کلمات، احساسات و افکار ما را نشان می دهد.
بنابراین زبان بدن خود را با کلماتی که بیان می کنیم، سازگار کنیم. در طول مکالمه، ارتباط چشمی ما حفظ شود و به صحبت های طرف مقابل گوش دهیم کافی است. با زبان بدن خود به مخاطب خود بفهمانیم که آماده پذیرش صحبت های او هستیم.
مثلا با قرار دادن بازوها در کنار بدن و راحت نشستن در مقابل فرد مقابلمان،. از حرکات دست و صورت برای نشان دادن اشتیاق به صحبتهای طرف مقابل استفاده کنیم. مثلا با سرتکان دادن، گهگاهی لبخند زدن و یا بیان کلماتی مانند بله، آهان، درسته، فرد را تشویق به صحبت کردن بکنیم.
در برقراری ارتباط با دیگران صادق باشیم
داشتن ذهنی باز و صداقت در کلام، بهترین پاسخ به سؤال چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟ است وقتی نمی خواهید در مورد موضوعی صحبت کنید به راحتی به طرف مقابلتان بگویید که« نمی خواهم در مورد آن صحبت کنم» مانند کودکی که احساس خود را پنهان نمی کند و تظاهر نمی کند، ما هم باید توانایی بیان احساسات خود را داشته باشیم.
پیام هایی که به طرف مقابل می دهیم یکسان باشد یعنی کلام ما یک چیزی بگوید ولی لحن کلام و چهره ما چیزی دیگر را نشان بدهد. مثلا برای موافقت با حرف های طرف مقابل به حالت نشسته دست روی دست گذاشته و سر خود را مرتبا تکان بدهیم و یا پای خود را تکان بدهیم که در واقع به او می گوییم موافق حرفهایش هستید ولی حرکات بدن این را نشان نمی دهد. همچنین در برقراری ارتباط با دیگران، صادق، صبور، خوش بین، صمیمی و محترمانه رفتار کنیم و این را در نظر داشته باشیم که همه افراد محترم و شایسته هستند.
برقراری ارتباط با دیگران، یک جاده دو طرفه است
هر چقدر افکار و احساسات ما در برقراری ارتباط با دیگران برایمان مهم است باید در نظر داشته باشیم که افکار و احساسات طرف مقابل هم به همان اندازه اهمیت دارد هر دو طرف باید بتوانند راحت در مورد خود صحبت کنند و در یک ارتباط درک شوند.
« هرگز اول آینه نمی خندد»
کلام آخر
در ارتباط برقرار کردن با دیگران، مرتبا از کلمات و جملات تأکیدی مثبت استفاده کنیم. استفاده از کلمات مثبت به شما کمک می کند که طوری دیگر به موضوع نگاه کنیم و حتی برای مهارت های درون فردی ما هم مفید است و باعث موفقیت ما در روابط خانوادگی و شغلی نیز خواهد شد.
مرتب به خود نگاه کنیم و یک تصویر مثبت از خود و دیگران در ذهن داشته باشیم که این کار با تمرین امکان پذیر خواهد بود.
این روش ها ، به ما کمک می کند تا برقراری ارتباط با اطرافیان اعم از همکاران، خانواده و دوستان، ساده‌تر شود. بنابراین ضرورت رعایت اصول ارتباطی کلامی و غیر کلامی در پاسخ به سؤال چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم؟ اصل مهم و اساسی است.
