دردهای قاعدگی به درد و گرفتگی گفته میشود که یک زن بالغ در طول دوران قاعدگی تجربه می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بین ۱۶ تا ۹۱ درصد زنان بالغ دچار دردهای قاعدگی می‌شوند.
از این میزان ۲ تا ۲۹ درصد این افراد دردهای شدید قاعدگی را تجربه میکنند
درد قاعدگی به گونه ای است که بر توانایی آن‌ها در انجام کارهای روزمره تأثیر می‌گذارد. در این مقاله انواع درد قاعدگی را بررسی می‌کنیم. در طی این مقاله یاد می‌گیریم که چگونه درمان درد قاعدگی با دراو های گیاهی کنترل کنیم و چه زمانی درخواست کمک نماییم.
دردهای قاعدگی
درد قاعدگی درد و گرفتگی است که یک زن بالغ قبل از قاعدگی یا در طول دوره آن تجربه می‌کند. تجربه هر فرد از درد این دوران متفاوت است.
با این حال مهمترین اقسام درد پریودی شامل موارد زیر است.
سردرد و میگرن
درد کمر، باسن و پاها
سوزش و درد در زیر شکم
احساس گرفتگی در شکم
تحریک‌پذیری بالا نسبت به محرک‌ها
علائم گوارشی همچون تهوع، نفخ، اسهال، یبوست
انواع دردهای قاعدگی
دردهای قاعدگی به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند.
دردهای قاعدگی اولیه
این‌گونه از دردها تنها درنتیجه قاعدگی رخ میدهند. این بدان معناست که شرایط دیگری باعث آن نمی‌شود. محققان معتقدند پروستاگلاندینها عامل ایجاد دردهای قاعدگی اولیه هستند.
پروستاگلاندین ها واسطه‌های شیمیایی در بدن هستند که التهاب را کنترل میکنند.
قبل از شروع قاعدگی، سطح پروژسترون کاهش می‌یابد همین امر سبب افزایش پروستاگلاندین ها می‌گردد. با شروع دوره قاعدگی، بدن پروستاگلاندین را آزاد می‌کند.
این امر سبب ایجاد انقباض در رحم میشود و لایه داخلی رحم فرومی‌ریزد. این انقباضات در ۲ روز اول یک دوره قاعدگی، در شدیدترین حالت خود قرار دارند.
میزان پروستاگلاندینهایی که بدن آزاد می‌کند با شدن این انقباضات و درنتیجه شدت درد قاعدگی ارتباط دارد. افراد مبتلا به دردهای قاعدگی اولیه اغلب دوره‌های طولانی‌تر و سنگین‌تری را تجربه میکنند.
عواملی که سبب افزایش دردهای قاعدگی اولیه میشود شامل موارد زیر است.
این دردها درنتیجه یک بیماری دیگر رخ میدهند. نمونه‌ای از شرایطی که می‌تواند منجر به درد قاعدگی ثانویه شوند در ادامه بررسی‌شده است.
آندومتریوز: این وضعیتی است که باعث رشد بافت رحم در خارج از رحم می‌گردد. قاعدگی‌های دردناک می‌تواند یکی از علائم ابتلا به آندومتریوز باشد.
توده‌های رحمی: فیبرومها، کیست‌ها، پولیپها می‌توانند باعث افزایش درد در طول دوره قاعدگی شوند. گاهی نفخ، یبوست و کمردرد از علائم وجود توده رحمی هستند.
آدنومیوز: این حالت زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های بافت داخلی رحم در دیواره عضلانی رحم رشد کنند. این بیماری سبب گرفتگی، فشار و نفخ قبل از قاعدگی می‌گردد.
بیماری التهابی لگن: این التهابات که ناشی از وجود عفونت در رحم و اندام‌های لگنی است. این بیماری سبب بروز دردهای شدید قاعدگی میشود.
تفاوت‌های ساختاری: برخی از افراد با تفاوت‌های ساختاری در رحم متولد می‌شوند. این افراد ممکن است در دوران باروری، قاعدگی‌های سخت‌تری را تجربه نمایند.
استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD): برخی از زنان از دستگاه IUD به منظور جلوگیری از بارداری استفاده میکنند.
وجود IUD در رحم باعث میشود این افراد دردهای قاعدگی بیشتری را متحمل شوند. افرادی که از این ابزار برای پیشگیری از بارداری استفاده میکنند، بیشتر در معرض التهابات لگنی قرار می‌گیرند.
کنترل و کاهش دردهای قاعدگی
روش‌های مختلفی برای کنترل و کاهش درد قاعدگی وجود دارد. برخی از روش‌ها درد آنی را کاهش داده و سایر راهکارها به‌طورکلی به کاش دردهای قاعدگی کمک می‌کند.
اکثر زنان بالغ هنگام قاعدگی دچار گرفتگی عضلات در ناحیه تحتانی شکم می‌شوند. این درد می‌تواند به کمر، کشاله ران یا بالای ران نیز سرایت کند.
بسیاری از درمان‌های خانگی می‌توانند به تسکین دردهای قاعدگی کمک کنند. در ادامه به بررسی بهترین روش‌های کاهش‌دهنده درد قاعدگی می‌پردازیم.
استراحت و کاهش استرس
پس از شروع قاعدگی سعی کنید آرام باشید و دراز بکشید. استراحت سبب آرامش عضلات درگیر می شود. تحقیقات نشان می دهد که استرس احتمال دردهای قاعدگی را به شدت افزایش می دهد. یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ نشان داد زنانی که در محیط های کاری استرس زا فعالیت میکنند، درد شدیدتری را تجربه مینمایند.
جلوگیری از استرس دشوار است اما با یادگیری نحوه مدیریت آن، تا حد زیادی قابل کنترل خواهد بود. مراقبه و مدیتیشن[۵]، یوگا، داشتن خواب کافی و رژیم غذایی متعادل، صحبت با یک دوست سبب کاهش استرس خواهد شد.
گرما
گرما به عضله‌های رحم کمک می‌کند تا آرام شوند. قرار دادن کیسه آبگرم یا پد گرم‌کن زیر شکم می‌تواند ماهیچه‌ها را شل کرده و گرفتگی را تسکین دهد.
برای کاهش درد در کمر نیز میتوانید از همین وسایل در ناحیه کمر استفاده کنید. دوش آب گرم در حالت ایستاده و در مدت‌زمان کوتاه به کاهش گرفتگی عضلات شکم، کمر و پاها کمک می‌کند.
ورزش ملایم
ورزش ممکن است آخرین کاری باشد که بسیاری از خانم‌ها هنگام گرفتگی عضلات انجام میدهند.
ورزش ملایم بااین‌حال موجب تسکین درد می‌گردد.
انجام حرکات ملایم، پیاده‌روی یا انجام یوگا سبب آزاد شدن هورمون اندورفین که یک مسکن طبیعی است میشود.
مطالعات نشان داده که انجام یوگا تنها به مدت دو بار در هفته باعث کاهش گرفتگی قاعدگی میشود.
توجه کنید انجام ورزش های سنگین قبل و حین دوره قاعدگی سبب تشدید علائم و دردهای این دوران خواهد شد.
طب سوزنی
مطالعات نشان داده است که طب سوزنی می‌تواند دردهای قاعدگی را تسکین دهد. این درمان به کاهش التهاب و افزایش ترشح اندورفین و آرامش فرد کمک می‌کند.
ماساژ
ماساژ دادن عضلات زیر شکم می‌تواند ماهیچه‌های لگنی را شل کرده و گرفتگی را تسکین دهد.
افراد می‌توانند برای این منظور از لوسیونهای بدن، روغن نارگیل، سیاه‌دانه یا رازیانه استفاده نمایند.
ماساژ باروری نوع خاصی از ماساژ است که علاوه بر کاهش دردهای قاعدگی به درمان تخمدان پلی کیستیک نیز کمک می‌کند.
یک مطالعه جالب در سال ۲۰۱۳ نشان داد که اگر حین ماساژ درمانی از اسانس‌های گل رز، اسطوخودوس، میخک یا دارچین استفاده شود، نتیجه بهتری حاصل می‌گردد. به این منظور می‌توان تنها چند قطره از اسانس‌ها را با روغن ماساژ ترکیب کرد.
ارگاسم
ارگاسم یک درمان عالی برای دردهای قاعدگی است. مشابه ورزش، با تجربه ارگاسم مقدار زیادی اندورفین در بدن آزاد میشود که سبب تسکین درد خواهد شد.
دمنوشهای گیاهی
مصرف دمنوشهای گیاهی گرم و آرام‌بخش برای کاهش دردهای قاعدگی بسیار مؤثر است.
دمنوش نعنا، آویشن، رازیانه، زنجبیل، دارچین و بابونه از بهترین نوشیدنی‌های دوران قاعدگی به شمار می‌روند. به خاطر داشته باشید افرادی که مبتلا به کیست سینه هستند باید از مصرف دمنوش رازیانه پرهیز نمایند.
تغییر رژیم غذایی
ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی به کاهش گرفتگی و دردهای قاعدگی کمک می‌کند.
مصرف اسیدهای چرب امگا۳، میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، پروتئین و غلات کامل بسیار اهمیت دارد.
افزایش مصرف مایعات، مانند آب و دمنوشهای گیاهی، به هیدراته شدن بدن کمک می‌کند. کم‌آبی بدن یکی از علل شایع گرفتگی عضلات در دوران قاعدگی است.
علاوه بر آنچه گفته شد، حین قاعدگی و خونریزی، بدن آب زیادی از دست می‌دهد. سعی کنید آب کافی بنوشید.
از زیاده‌روی در مصرف نمک، غذاهای کنسروی و فرآوری شده در این دوران جدا پرهیز نمایید. نمک فراوان موجود در این مواد غذایی سبب احتباس مایعات و نفخ میشود.
در دوران قاعدگی بهتر است از مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه و چای پرهیز نمایید. مصرف این مواد سبب کاهش آب بدن می‌گردد.
مصرف مکمل گل مغربی
گل مغربی کاربردهای درمانی فراوانی دارد. یکی از مهمترین خواص این گیاه کاهش علائم یائسگی و سندرم پیش از قاعدگی است.
مکمل‌های تولیدشده از این گیاه به‌صورت قرص در داروخانه‌ها موجود است. مصرف این مکمل ۱۰ روز قبل از شروع قاعدگی تا پایان قاعدگی توصیه‌شده است.
کاهش علائمی مانند حساسیت سینه، احساس افسردگی، تحریک‌پذیری و نفخ ناشی از احتباس مایعات پس از مصرف این مکمل گزارش شده است.
مصرف داروهای بدون نسخه برای دردهای قاعدگی
اگر مصرف دمنوش ها و راهکارهای ارائه‌شده درد شما را تسکین نداد، میتوانید از مسکن استفاده نمایید.
مصرف مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن بسیار کمککننده است.
این داروها می‌توانند التهاب، درد و گرفتگی‌های قاعدگی را تسکین دهند. اگر دوز توصیه‌شده برای تسکین دردهای قاعدگی شما ناکافی است با پزشک خود مشورت نمایید.
چه زمانی باید با پزشک مشورت کنیم؟
درحالی‌که درد خفیف قاعدگی شایع است، با این‌حال هیچ‌کس نباید درد شدید و ناتوان‌کننده را دست‌کم بگیرد.
این علائم گاهی می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد. درصورتی‌که هر یک از علائم زیر را دارید با پزشک مشورت کنید.
قاعدگی‌های بسیار سنگین و دردناک‌تر از حالت عادی
مؤثر نبودن داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن
خونریزی بسیار شدید در طول قاعدگی
خونریزی بین دوره‌های قاعدگی
ترشحات بدبو یا خاکستری
درد در طول رابطه جنسی
تکرر ادرار
یک فهرست مختصر از علائم برای نشان دادن به پزشک حاضر کنید. در مورد میزان درد صادق باشید و نمونه‌هایی از تأثیر آن را بر زندگی شخصی بیان کنید.
از پزشک درخواست کنید شرح‌حال شما را در پرونده پزشکی‌تان ثبت کند.
میتوانید از پزشک دیگری نیز نظر بخواهید. در صورت وجود مشکل، پزشک می‌تواند با تجویز قرص‌های ضدبارداری درمان را آغاز نماید. درصورتی‌که متأهل هستید برای مراجعه به پزشک از همسرتان بخواهید شما را همراهی کند.
کلام آخر
درد قاعدگی یک بیماری شایع است که می‌تواند کیفیت زندگی افراد را پایین بیاورد. مراقبت در منزل می‌تواند دردهای خفیف یا گاه‌به‌گاه پریود را درمان کند. اگر فردی قاعدگی‌های شدید و سنگین داشته باشد، می‌بایست به پزشک مراجعه و در صورت امکان درمان را آغاز کند.
