بسیاری از مردم فکر می کنند، یوگا و مدیتیشن یکی هستند و فرق یوگا و مدیتیشن را نمی دانند. البته شباهت هایی با هم دارند ولی یکسان نیستند و تفاوت های مهم زیادی بین این دو روش وجود دارد.
مدیتیشن بخشی از یوگاست که باعث دستیابی به ثبات ذهنی می شود.
در حالی که یوگا شامل ورزش فیزیکی و ذهنی است. در اصل تمرینات یوگا، حرکات و تمرینات تنفسی است. ولی مدیتیشن با تمرکز ذهن کار دارد.
اگر علاقمند به مدیتیشن یا یوگا(یا هر دو) باشید با ترکیب هر دو، پیشرفت ها و موفقیت های زیادی در زندگی بدست می آورید.
در ادامه بررسی می کنیم که یوگا و مدیتیشن چیست؟ وتفاوت و فواید یوگا و مدیتیشن را متوجه می شویم.
یوگا چیست؟
کلمه«یوگا» در زبان سانسکریت به معنای «اتحاد» است. اتحاد یعنی ارتباط معنوی انسان با قدرت ها و انرژی های برتر جهان با انجام تمرینات جسمی است.
تمرینات یوگا شامل تمرینات جسمی، ذهنی و روحی است که در کشور هند ابداع شده است و کم‌کم در کل دنیا رواج پیدا کرده است. وقتی فردی می گوید یوگا انجام میدهد. منظورش انجام انواع مختلفی از حرکات سخت و آسان یوگاست.
انواع مختلف حرکات یوگا مانند: حالت های آرامش بخش مثلاً(خم شدن به جلو در حال نشسته) و حرکات متعادل کننده، مثلاً (سلام خورشید) و غیره است. در یوگا از حرکات تحریک کننده سیستم عصبی سمپاتیک (فعال کننده) شروع شده و به فعال کردن سیستم عصبی پاراسمپاتیک (آرامش بخش) ختم می شود. تا فرد از حالت تنش به آرامش برسد. البته یوگا، فراتر از حرکات بدنی است. یوگا، سبک زندگی است که بر سلامت ذهن، بدن و روح تمرکز دارد.
یوگا، دارای حرکات فیزیکی آرامش بخش است
یوگا دارای هشت بخش به نام های، یاما، نیاما، آسانا(حرکات بدنی آگاهی دهنده)، پرانایاما، پراتیاهارا، هرانا، دیانا(مدیتیشن)، صمدی(جذب معنوی) است.تمرین های فیزیکی یوگا برای آمادگی انسان در مقابل تنش های احساسی و جسمانی است که می تواند زمینه آمادگی فرد را برای مدیتیشن فراهم کند.
مدیتیشن چیست؟
مدیتیشن یعنی بالاترین سطح آگاهی است که هفتمین بخش(دیانا) یوگاست که برای تمرین، نیاز به هیچ حرکتی نیست فقط برای آرام کردن ذهن و بالا بردن آگاهی معنوی انسان، فرد یکجا می نشیند و بدون فکر کردن به چیز خاصی سعی می کند تمام بدن خود را آماده کند تا انرژی موجود در طبیعت را جذب کرده و سطح انرژی بدن خود را تقویت کند.
هدف از مدیتیشن؛ تمرکز حواس و زندگی در زمان حال است به طوری که اجازه ندهیم افکار مزاحم وارد ذهنمان شود که برای این کار می توان روی یک شی یا نماد تمرکز داشت. در کل مدیتیشن کار آسانی نیست.
زیرا متمرکز شدن روی یک چیز و اجازه ندادن به افکار مزاحم و تکرار شونده و اینکه دلواپسی های ما برای دقایقی وارد ذهن ما نشود، مدیتیشن را سخت میکند.
اگر چه فرق بین یوگا و مدیتیشن وجود دارد اما هر دو با هدف ایجاد آرامش ذهن و کسب انرژی جسمی و معنوی انجام می شوند.
برای انجام یک دقیقه مدیتیشن، ابتدا باید نفس عمیق بکشیم از بینی دم و باز کردن کامل ریه ها و از دهان بازدم و تخلیه کامل ریه را انجام دهیم با هر دم و بازدم احساس کنیم بدن ما احساس پر و خالی شدن دارد و احساس خوشایند و سرحالی خواهیم داشت و عضلات در حال راحت قرار گرفته و احساس می کنیم تنش ها و استرس ها از ما دور شده است و این یکی از ملاک های فرق یوگا و مدیتیشن است.
یک دقیقه مدیتیشن،شامل:تنفس عمیق،ریلکس شدن کل بدن و دور بودن از تنش است.
فواید یوگا و مدیتیشن
اگر رژیمی را شروع کنیم که همراه با مدیتیشن و یوگا باشد. انتظار داشته باشیم که سلامتی مورد انتظار ما سریعتر حاصل شود. از مزایای یوگا:
• بهبود عملکرد ستون فقرات
• سلامت استخوان ها، مفاصل و ماهیچه ها
• بهبود سردرد، میگرن
• عملکرد بهتر قلب و عروق
• کاهش علائم آسم و بهبود عملکرد ریه ها
• بهبود عملکرد متابولیسم و هضم و جذب بهتر مواد غذایی
• خواب بهتر توام با آرامش
• سلامت روانی
• تقویت حافظه و تمرکز ذهن
• تقویت عزت نفس و بالا رفتن اعتماد به نفس
فرق یوگا و مدیتیشن
یوگا و مدیتیشن عناصر مشترکی دارند و هر دو موجب سلامت روانی و جسمانی می شوند. با این حال مدیتیشن بخشی از یوگا است.
.
یوگا و مدیتیشن تضمینی برای سلامت روانی است.
برای انجام حرکات یوگا باید آمادگی داشته باشیم. ولی مدیتیشن محدودیت خاصی ندارد. مثلا برخی آساناها را نمی توان با معده خالی انجام داد و اگر فردی مشکل جسمانی داشته باشد، بعضی حرکات را نباید انجام دهد. البته به این معنا هم نیست که مدیتیشن ساده‌تر از یوگاست.
بعضی از افراد به دلیل مشکلات روانی قادر به تمرکز و مدیتیشن نیستند و شاید بهتر باشد، حرکات ورزشی انجام دهند.
مشکلاتی که بشر امروز، روزانه با آن سروکار دارد، شامل: استرس، اضطراب یا افسردگی است که برای رسیدن به آرامش، فقط نیاز است در یک مکان دنج بنشینیم و چشمان خود را ببندیم و مدیتیشن انجام دهیم. انجام این کار با یوگا هم امکان‌پذیر است ولی یوگا نیاز به فضا دارد و برای انجام حرکات آن نیاز داریم آموزش دیده باشیم.
در یوگا تمرینات زیادی انجام می دهیم. عرق می کنیم و ماهیچه ها تحت فشار قرار می گیرند. زیرا کشش، انعطاف پذیری و قدرت از اصول تمرینات یوگاست.البته فقط برای جسم نیست بلکه ذهن، بدن و روح را به طور هماهنگ تمرین می دهیم.
یوگا موجب بهبودی عادات روزانه ما می شود و ثبات عاطفی و ذهنی و احساسی برای ما به همراه دارد.
فرق یوگا و مدیتیشن، این است که معمولا مدیتیشن بعد از یوگا انجام می شود و زمانی بهتر است مدیتیشن کنیم که بدن ما از فشار ها تخلیه شده باشد و ارتعاشات لازم برای کسب انرژی را در آن ایجاد کرده باشیم.
مدیتیشن می تواند بدن را اسکن کند و کمک می کند. مشکلات اندام های بدن را پیدا کرده و سعی می کنیم کم‌کم آنها را برطرف کنیم.
از طرفی با آرام بودن و کنترل تنفس خود و جلوگیری از حواس پرتی می توانیم ذهن خود را مثبت کنیم و دنیا را زیباتر ببینیم و زیبایی های آن را بهتر درک کنیم.
کدام برای ما بهتر است؟
برای اینکه بدانیم فوق یوگا و مدیتیشن چیست؟ و کدام برای ما بهتر است؟ اصولا به هدف ما بستگی دارد که با یک جلسه تمرین می توان تصمیم گرفت که کدام برای ما مناسب تر است.
اگر فقط قصد کاهش استرس و اضطراب یا هر مشکل ذهنی را داشته باشیم، مدیتیشن مفیدتر است و ممکن است سریعتر به نتیجه برسیم.
ولی اگر متوجه شدید تمرکز برای شما سخت است و مدیتیشن برای شما خسته کننده شده است و با انجام حرکات یوگا، آرامش بیشتری خواهید داشت، یوگا راه حل بهتری است و شاید آمادگی بهتری برای مدیتیشن پیدا کنیم.
مدیتیشن بدن را هوشیارتر می کند و یوگا بدن را تقویت می کند.البته بعضی اوقات، مدیتیشن و یوگا ممکن است نتوانند همه مشکلات را حل کنند و بهتر است از یک روانشناس کمک بگیریم.
در مدیتیشن هفت چاکرای اصلی داریم که با تمرینات ذهنی می توانیم آنها را بهبود ببخشیم
مطمئناً یوگا کامل تر از مدیتیشن است. زیرا علاوه بر ثبات روحی، ثبات جسمی نیز به همراه دارد. مدیتیشن کاملاً ذهنی است و در بیشتر موارد، حرکت کمتری وجود دارد در واقع مدیتیشن، ورزش ذهن است تا بدن.
با مدیتیشن یاد می گیریم که چگونه ذهن خود را آرام کنیم به خودمان فکر کنیم با محیط اطرافمان ارتباط برقرار کنیم.
در مدیتیشن بدن در حالت استراحت قرار می گیرد و نیاز به فشار آوردن به بدن نیستیم. در مقابل، یوگا شامل تمرکز زیاد روی حرکات، تنفس و برقراری تعادل است با این حال تاثیرات ذهنی آن به اندازه مدیتیشن قوی نیست.
مردم، تمرینات یوگا را یک چالش فیزیکی برای خود می‌دانند. در یوگا باید الگوهای تنفسی به درستی انجام شود و بدن بتواند، خود را در موقعیت های دشوار قرار بدهد و همزمان تعادل و آرامش درونی خود را هم حفظ کند.
اگر حرکات یوگا را به درستی تمرین کنیم در سلامت مغز و قلب و کنترل ضعف های بدن و حتی کاهش وزن بسیار مفید خواهد بود.
نتیجه:
یوگا و مدیتیشن، هر دو برای سلامت جسم و روح مفید هستند. مدیتیشن یک تمرین ذهنی است که به ذهن آموزش می دهیم چگونه تمرکز کند و افکار ناخواسته را از بین ببریم در حالی که یوگا شامل حرکات بدنی و تمرینات تنفسی است.
بهتر است یک یا هر دو روش مدیتیشن و یوگا را به طور منظم در زندگی خود داشته باشیم.
پرسش اساسی این مقاله این است که فرق یوگا و مدیتیشن چیست؟ پاسخی که به آن می دهیم این است که فرقی نمی کند کدام را در برنامه زندگی خود داشته باشیم و اگر در سبک زندگی خود، یوگا یا مدیتیشن را جای بدهیم مطمئنا می توانیم زندگی شاد و متعادلی از نظر جسمی و روحی داشته باشیم.
